ทองนพเก้า (ชะแมบทอง)

ข้อมูลทั่วไป

ต้นทองนพเก้า หรือ ชะแมบทอง (Horse Bush) เป็นไม้มงคลที่โดดเด่นด้วยใบสีเหลืองทองอร่ามตลอดทั้งปี ได้รับความนิยมอย่างมากหลังจากถูกเลือกใช้ประดับในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ 9 และยังถูกนำไปปลูกประดับข้างตึกไทยคู่ฟ้า ทำเนียบรัฐบาล

ชื่อ “นพเก้า” มาจากความเชื่อโบราณที่หมายถึงอัญมณี 9 ประการ ซึ่งถือเป็นสิริมงคลสูงสุด คนไทยจึงเชื่อว่าหากปลูกต้นนี้ไว้ในบ้าน จะนำโชคลาภความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ผู้อยู่อาศัย โดยเฉพาะผู้ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับทอง

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น

ลำต้นตั้งตรง เปลือกเรียบถึงแตกเป็นร่องตื้น สีเทาน้ำตาล เนื้อไม้แข็งแรง จัดเป็นไม้พุ่มถึงไม้ยืนต้นขนาดเล็ก-กลาง สูงได้ตั้งแต่ 1-10 เมตร ทรงพุ่มแน่นทึบปานกลาง แตกกิ่งก้านสาขามาก

ใบ

ใบประกอบแบบมีใบย่อย 3 ใบ (Trifoliate) เป็นจุดเด่นสำคัญ:

• สี: เหลืองทองสดใสตลอดทั้งปี
• ใบกลาง: ขนาดใหญ่ที่สุด
• รูปทรง: ใบย่อยรูปไข่กว้าง ขอบใบโค้งมน
• ผิวใบ: ด้านบนเรียบ ด้านล่างมีขนอ่อนปกคลุม
• เส้นใบ: เห็นเส้นกลางใบชัดเจน

สีเหลืองทองของใบจะยิ่งสดใสเมื่อโดนแสงแดดในช่วงกลางวัน ทำให้มองไกลๆ เหมือนต้นไม้สีทอง

ดอก

ดอกออกเป็นช่อสั้นๆ ตามซอกใบ มีลักษณะคล้ายดอกถั่ว:

• สี: ขาว
• จำนวน: 10-20 ดอกต่อช่อ
• ขนาด: ดอกย่อยขนาดเล็ก
• ช่วงออกดอก: กรกฎาคม-ตุลาคม (บางพื้นที่ออก 3 ครั้ง/ปี)

ผล

ผลเป็นฝักแบน ลักษณะคอดเป็นข้อตามรูปเมล็ด และโค้งงอขึ้น กว้าง 3-5 มม. ยาว 6-8 มม. ภายในมีเมล็ดสำหรับขยายพันธุ์

ที่มาของชื่อและความสำคัญ

🏆 ความหมายของ “นพเก้า”

“นพเก้า” ในความหมายดั้งเดิมของไทย หมายถึง อัญมณี 9 ประการ ที่ประกอบด้วย:

การตั้งชื่อ “ทองนพเก้า” จึงเปรียบเสมือนต้นไม้ที่รวมพลังอัญมณีมงคลทั้ง 9 ไว้ในต้นเดียว

🏛️ ความสำคัญในประวัติศาสตร์

ต้นทองนพเก้าได้รับความสนใจอย่างมากหลังจาก:

• ถูกเลือกใช้ประดับในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ 9 (โดยสวนนงนุช)
• นำไปปลูกประดับข้างตึกไทยคู่ฟ้า ทำเนียบรัฐบาล
• หน่วยงานราชการหลายแห่งเลือกปลูกคู่กับต้นรวงผึ้ง (ต้นไม้ประจำรัชกาลที่ 10)

ความเชื่อและความมงคล

🍀 ความเชื่อด้านโชคลาภ

• ชีวิตรุ่งเรือง: ปลูกแล้วชีวิตจะมีแต่ความเจริญก้าวหน้า
• ความสว่างไสว: นำพาความสดใสมาสู่บ้าน
• ความสำเร็จ: ทำสิ่งใดก็จะประสบความสำเร็จ
• โชคลาภด้านทอง: ผู้ทำธุรกิจทองคำ เครื่องประดับ จะยิ่งรุ่งเรือง

📍 ตำแหน่งปลูกที่เหมาะสม

• หน้าบ้าน/ประตูรั้ว: ต้อนรับโชคลาภ
• ทิศตะวันออก: รับพลังแสงอาทิตย์ยามเช้า
• ข้างอาคาร: เสริมบารมี ความเป็นสิริมงคล
• ทิศเหนือ: เสริมความมั่นคง

วิธีปลูกทองนพเก้า

🌱 การเตรียมดิน

• ใช้ดินร่วนปนทราย ระบายน้ำได้ดี
• ผสมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักรองก้นหลุม
• ขุดหลุมกว้างและลึกกว่าตุ้มดินเล็กน้อย

🌿 การขยายพันธุ์

1. การเพาะเมล็ด

• เก็บเมล็ดจากฝักที่แก่จัด
• แช่น้ำอุ่น 1 คืน ก่อนเพาะ
• เพาะในถาดเพาะชำ รอ 2-4 สัปดาห์

2. การปักชำ

• ตัดกิ่งแก่ขนาด 15-20 ซม.
• จุ่มฮอร์โมนเร่งราก
• ปักชำในดินผสม รดน้ำสม่ำเสมอ
• รากจะงอกภายใน 3-4 สัปดาห์

📍 ตำแหน่งปลูก

• ปลูกกลางแจ้ง รับแสงแดดเต็มวัน
• เหมาะทำเป็นไม้ประธาน ไม้รั้ว ไม้แต่งสวน
• ควรเว้นระยะห่างจากอาคาร 2-3 เมตร

การดูแลรักษา

💧 การให้น้ำ

• ช่วง 1-2 ปีแรก: รดน้ำ 2 ครั้ง/วัน (เช้า-เย็น)
• ต้นโตเต็มที่: รดน้ำ 5-7 วัน/ครั้ง หรือสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
• ช่วงฤดูฝน: ลดเหลือ 2-3 ครั้ง/สัปดาห์

หมายเหตุ: ทองนพเก้าเป็นไม้ที่ชอบน้ำมาก ช่วง 1-2 ปีแรกน้ำมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตมาก

☀️ แสงแดด

• ชอบแสงแดดจัดเต็มวัน
• ทนแล้งได้ดี (เดิมขึ้นตามชายหาด)
• ทนลมทะเลได้ดี
• ยิ่งได้รับแสงมาก ใบยิ่งเป็นสีทองสดใส

🌡️ อุณหภูมิและสภาพอากาศ

• อุณหภูมิที่เหมาะสม: 25-35°C
• ทนร้อนได้ดี
• ชอบอากาศร้อนชื้นแบบเขตร้อน
• ไม่ทนหนาวจัด

🌱 การใส่ปุ๋ย

• ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ทุก 2-3 เดือน
• ใส่รอบๆ โคนต้น
• ฉีดพ่นน้ำหมักจุลินทรีย์สังเคราะห์แสงทางใบ ช่วยให้ใบดกและเจริญเติบโตดี

✂️ การตัดแต่ง

• ตัดแต่งทรงพุ่มตามต้องการ
• ตัดกิ่งแห้ง กิ่งตายออก
• สามารถตัดแต่งเป็นรูปทรงต่างๆ ได้

ปัญหาที่พบบ่อยและวิธีแก้ไข

🧪 สูตรน้ำพริกกระเทียมไล่แมลง

1. พริกป่น 1 ช้อนโต๊ะ + กระเทียมสับ 1 ช้อนโต๊ะ
2. ใส่ในแก้ว เติมน้ำ ทิ้งไว้ 30 นาที
3. กรองเอาน้ำออก ผสมน้ำยาล้างจานเล็กน้อย
4. ฉีดพ่นที่ใบและลำต้น ตอนเย็น

ประโยชน์ของต้นทองนพเก้า

• 🌳 ไม้ประดับ: ใบสีทองสวยงามตลอดปี เหมาะแต่งสวน
• 🏠 ไม้รั้ว: ปลูกเป็นแนวรั้วได้สวยงาม
• 🍀 ไม้มงคล: เสริมโชคลาภ ความเจริญรุ่งเรือง
• 🏢 ไม้ประดับอาคาร: นิยมปลูกหน้าบริษัท หน่วยงาน
• 🌿 ให้ร่มเงา: ทรงพุ่มหนาแน่น บังแดดได้ดี
• 🦋 ดึงดูดแมลงผสมเกสร: ดอกมีน้ำหวานเชิญชวนผึ้ง ผีเสื้อ
• 🌊 ทนสภาพแวดล้อม: ทนแล้ง ทนลมทะเล ปลูกชายทะเลได้

ต้นทองนพเก้า vs ต้นทองอื่นๆ

ราคาและแหล่งซื้อ

สรุป

ต้นทองนพเก้า (ชะแมบทอง) เป็นไม้มงคลที่มีความหมายลึกซึ้ง ด้วยชื่อที่สื่อถึงอัญมณี 9 ประการ และใบสีเหลืองทองอร่ามที่สวยงามตลอดทั้งปี จุดเด่นคือดูแลง่าย ทนแล้ง ทนแดด เจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศร้อนของไทย

หากคุณกำลังมองหาต้นไม้มงคลที่ทั้งสวยงามและเชื่อว่าจะนำโชคลาภมาสู่บ้าน โดยเฉพาะผู้ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับทอง เครื่องประดับ หรือต้องการเสริมความรุ่งเรืองให้กับชีวิต ต้นทองนพเก้าเป็นตัวเลือกที่ยอดเยี่ยมครับ!

💧 การรดน้ำ

รดน้ำปานกลาง 2-3 วันครั้ง รดเมื่อดินด้านบนแห้ง ประมาณ 2-3 ซม.

🌱 ดินที่เหมาะสม

ดินร่วนปนทราย ระบายน้ำดี

🌡️ อุณหภูมิ

25-35°C

💨 ความชื้น

ความชื้นปานกลาง (40-60%) เหมาะกับพืชทั่วไป

🌾 การให้ปุ๋ย

ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ทุก 2-3 เดือน

✂️ การตัดแต่ง

ตัดแต่งทรงพุ่มตามต้องการ

🪴 การย้ายกระถาง

ย้ายปลูกลงดินเมื่อโตเต็มที่

🌱 การขยายพันธุ์

เพาะเมล็ด, ปักชำ

หนอนเจาะใบ

สาเหตุ: ช่วงฤดูร้อนถึงฤดูฝน

วิธีแก้: ฉีดน้ำส้มควันไม้ หรือน้ำพริกกระเทียม

ใบไม่เป็นสีทอง

สาเหตุ: แสงไม่เพียงพอ

วิธีแก้: ย้ายไปปลูกในที่แสงแดดจัด

ต้นโตช้า

สาเหตุ: ขาดน้ำหรือปุ๋ย

วิธีแก้: เพิ่มน้ำและใส่ปุ๋ยสม่ำเสมอ

✨ คุณสมบัติพิเศษ

ใบสีเหลืองทองตลอดปี ทนแล้ง ทนลมทะเล ไม่ผลัดใบ

กรกฎาคม-ตุลาคม

ขาว

เล็ก (< 2 ซม.)

มีผล

80-5,000 บาท (ตามขนาด)

ทั่วไป

ร้านต้นไม้, ตลาดนัดต้นไม้, Shopee, Lazada

เช้า-เย็น (ต้นเล็ก) / 5-7 วัน/ครั้ง (ต้นโต)

ทุก 2-3 เดือน

หลายสิบปี (ไม้ยืนต้น)

ปลูกกลางแจ้งเท่านั้น

☀️ ทนแล้ง

ไม่มีการใช้ทางยา

ไม่ใช้รับประทาน

เสริมโชคลาภด้านทอง ความรุ่งเรือง ความสว่างไสว